Beleggen met impact is een vak apart. Daarom doet Pensioenfonds Detailhandel dat niet zelf: we laten dat doen, door experts. Voor het uitzetten van de € 300 miljoen aan impactbeleggingen hebben we drie specialistische fondsbeheerders aangehaakt. Die gaan elk met € 100 miljoen de markt in: ze lenen het geld tegen een goede rente uit aan bedrijven die heel concreet iets positiefs doen voor mens en natuur.

Eén daarvan is Polestar Capital. Dat heeft deskundigen in dienst die precies weten welke innovatieve projecten in Nederland de grootste kansen maken op succes. Vanuit het nieuw opgerichte Polestar Capital Circular Debt Fund (PCDF) gaan zij met geld van Pensioenfonds Detailhandel leningen verstrekken aan veelbelovende start- en scale-ups die bijdragen aan de transitie naar een circulaire economie. Een van de eerste gegadigden is een bedrijf dat een manier heeft ontwikkeld om oude autobanden te vermalen en de grondstoffen terug te winnen voor hergebruik. Andere kanshebbers op een lening: een startup die waardevolle chemische stoffen haalt uit plasticafval. En een innovatieve club die biobased bouwmaterialen maakt uit gras en cacaoschillen.

Stuk voor stuk mooie initiatieven die op kleinere schaal al succesvol zijn, maar zich in de praktijk op grotere schaal nog moeten bewijzen. Dat betekent onzekerheid, en daar houden beleggers niet van. Als pensioenbelegger ben je immers verantwoordelijk om rendement te maken én je inleg uiteindelijk weer terug te krijgen, liefst met winst. Fondsmanager Reinier van der Vusse van Polestar Capital legt uit hoe je impact kunt maken met genoeg rendement en zekerheid.

Reinier, hoe gaan jullie aan de slag met die € 100 miljoen van Pensioenfonds Detailhandel?
“Wij kijken naar meer dan honderd circulaire projecten in Nederland, die concreet helpen bij het verminderen van CO2-uitstoot, afval en het gebruik van fossiele grondstoffen. Om te bepalen in welke we willen beleggen, gaan we heel grondig te werk. We kijken naar alle aspecten: van het idee en de impact tot de commerciële mogelijkheden, inclusief alle financiële, fiscale en juridische kanten. Concreet: wat zijn de marktkansen? Hoe zit het met vergunningen en verzekeringen? Hoe innovatief is de betreffende technologie? Hoe zit het met de veiligheid? Zijn er behalve kansen ook risico’s? We gaan dus niet over één nacht ijs: tussen het eerste contact en het overmaken van het geld zit meestal meer dan een jaar.” 

Hebben jullie al die vereiste kennis zelf in huis?
“Deels, maar waar nodig werken wij ook weer met specialisten van buitenaf. Bij het beoordelen van financieringsaanvragen zijn we heel kritisch en secuur; zo staan we in de markt ook bekend. Terecht, vind ik. We willen er écht zeker van zijn dat we kunnen rekenen op rente-inkomsten en dat de lening te zijner tijd keurig wordt terugbetaald. Dat wil Pensioenfonds Detailhandel uiteraard ook.”

Hoeveel geld heeft het fonds inmiddels uitgeleend, en aan wie?
“Ons plan is om aan een aantal impactvolle projecten leningen te verstrekken van € 5 miljoen tot € 20 miljoen. Grote bedragen, waar gezien de aard van de projecten geduldige investeerders met een lange beleggingshorizon bij passen – zoals Pensioenfonds Detailhandel. We zijn dit voorjaar gestart. Vanwege de grondige voorbereiding hebben we nog geen leningen verstrekt. Maar we zijn bijvoorbeeld met Atlantis Rubber Powders (ARP) al wel in de laatste fase van de aanvraag.”

Wat doen die?
“Zij hebben een unieke manier ontwikkeld om oude autobanden tot fijn poeder te vermalen en circulair te hergebruiken voor het maken van nieuwe autobanden. Belangrijk, want elk jaar worden er wereldwijd zo’n 2,4 miljard autobanden geproduceerd, maar er is nog geen circulaire en economisch haalbare manier gevonden om die volledig te recyclen. Daarom worden wereldwijd de meeste nog verbrand, gedumpt of gestort. ARP wil in 2030 minimaal 100.000 ton aan oude banden verwerken en hergebruiken. Dat scheelt veel materiaal en veel CO2, en we hebben dan minder nieuwe rubberplantages nodig. Om op te schalen, hebben ze wel een lening nodig van PCDF.” 

Waarom kan dat niet gewoon bij een bank?
“Banken zijn heel terughoudend bij het uitlenen van geld aan innovatieve mkb-bedrijven. Ze zijn aan allerlei regels gebonden en vinden circulaire projecten snel te risicovol. Erg jammer, want juist in deze tijd is investeren in circulariteit enorm belangrijk.”

En overheden dan? Die subsidiëren toch ook steeds meer circulaire projecten?
“Ja, in Nederland en Europa willen we de transitie naar een circulaire economie versnellen. Zo komt er strengere wet- en regelgeving rond het verbranden en storten van afval, en meer sturing op hergebruik van grondstoffen. Dat is een goede ontwikkeling. Ook financieringen daarvoor vanuit overheden komen op gang – in Nederland bijvoorbeeld via de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, de RVO. Zij hebben hun criteria verbreed naar circulaire projecten, dat is heel mooi.”

Jullie durven dus wel de risico’s te nemen waar banken voor terugdeinzen…
“In sommige gevallen wel ja. Maar daarvoor vragen we dan ook een wat hogere rente – denk aan minstens zo’n 6%. En vergeet niet dat wij veel meer technologische, financiële en marktkennis kunnen inzetten dan een gemiddelde bank. Wij keren zo’n project echt helemaal binnenstebuiten, en zorgen ervoor dat we uitgebreide kennis van de betreffende markt hebben.”

Wat is jullie doel met het fonds; blijft het bij die € 100 miljoen?
“Wat ons betreft niet; we zouden graag zien dat het fonds verder groeit tussen de € 250 en € 400 miljoen, mogelijk ook met kapitaal van andere grote beleggers met een langetermijnvisie. Als dat lukt, is het PCDF binnen Europa een van de grootste investeringsfondsen op het gebied van circulaire economie.”

En jij persoonlijk, waarom zet jij je zo in voor de circulaire economie?
“Omdat ik me altijd realiseer hoe hard we de aarde uitputten. Als iedereen op de wereld zo zou produceren en consumeren als wij in Nederland, hebben we aan drie-en-een-halve aardbol nog niet genoeg. Daarom moeten we rigoureus anders omgaan met onze grondstoffen en het gebruik van producten: circulair. Producenten én consumenten moeten hun gedrag drastisch veranderen.”